«Οι φίλοι κάνουν καλό στην υγεία»

Αξίες Ζωής: Η φιλία

«Φίλος είναι ένας άνθρωπος με τον οποίο τολμάς να είσαι ο εαυτός σου»- Π.Μπράουν

Η φιλία είναι μια έννοια διαχρονική και μια αξία διαπολιτισμική. Στην αρχαία ελληνική γραμματεία, ιδιαίτερα, υπάρχει πλούσιο και ενδιαφέρον υλικό για τη φιλία.

Ο Αριστοτέλης, στο Ηθικά Νικομάχεια, προσδιορίζει τον φιλικό δεσμό ως ενεργή και αμοιβαία ευμένεια, και διακρίνει πολλά είδη ανάλογα με τους στόχους τους: χρησιμότητα, ευχαρίστηση, αρετή. Αναφέρει ότι μόνο η ενάρετη φιλία χαρακτηρίζεται αληθινή ή τέλεια και τονίζει ότι: «Αν όλοι οι πολίτες ασκούσαν τη φιλία μεταξύ τους, δεν θα είχαν ανάγκη τη δικαιοσύνη, αν όμως θεωρούσαν πως ήταν όλοι δίκαιοι, θα είχαν ανάγκη τη φιλία».

Ο ποιητής Φιλίπ Σουπώ, αναφερόμενος στη φιλία, έγραψε: «Η φιλία είναι ένα αίσθημα τόσο λεπτό, που ξεφεύγει μόλις θέλει κανείς να την ορίσει, να την κρίνει, να την επεξηγήσει, από κάθε ορισμό, κάθε κρίση, κάθε εξήγηση».

Αυτό το οποίο αξίζει να επισημάνουμε, αναφερόμενοι στη φιλία, είναι το γεγονός ότι πρόκειται για μια αξία που εμπεριέχει, προϋποθέτει και συνδέεται με πολλές άλλες αξίες, όπως η αγάπη, ο σεβασμός, η αλληλεγγύη, η ενότητα κ.α.

Ένα εξαιρετικό και οικουμενικό συναίσθημα που μας συνοδεύει από τα πρώτα βήματα της ζωής μας. Οι επιστήμονες, μόλις τώρα άρχισαν να τη μελετούν.

Το γεγονός ότι οι φίλοι μπορούν να αποτελέσουν ασπίδα προστασίας, επιβεβαιώνεται από αρκετές έρευνες. Το 2008 ερευνητές του Πανεπιστημίου του Harvard διαπίστωσαν ότι οι ισχυρές κοινωνικές σχέσεις διασφαλίζουν την πνευματική υγεία των ανθρώπων όσο μεγαλώνουν.

Όπως άλλωστε συμπεραίνει και ο κ. Σταυρίδης « η προσωπική μου εμπειρίες με τους ασθενείς καθημερινά επιβεβαιώνει τα ευρήματα των ερευνών. Είναι πολλές οι περιπτώσεις που αντλούν δύναμη από οικείους ανθρώπους για να καταπολεμήσουν την ασθένεια. Το καλό κλίμα που δημιουργούν αυτοί οι άνθρωποι συνήθως συνεπάγεται ότι ο ασθενής κάνει θετικές σκέψεις και διαχειρίζεται με δύναμη το πρόβλημα του».

Κοντά στους φίλους μας αισθανόμαστε ευχάριστα, η διάθεση μας βελτιώνεται και οι στεναχώριες εξαφανίζονται μονομιάς.

Ο Ζίγκμουντ Φρόιντ είχε πει ότι συναισθηματικά υγιής είναι εκείνος που μπορεί να δημιουργήσει μια σωστή ερωτική σχέση και να συνυπάρξει ειρηνικά με τους άλλους ανθρώπους στο επαγγελματικό του περιβάλλον.  Ο διαπρεπής Αυστριακός Άλφρεντ Άντλερ συμπλήρωσε ότι η κατάκτηση της ψυχικής υγείας προϋποθέτει ένα  ακόμα στοιχείο: την ανάπτυξη της κοινωνικότητας, της ικανότητας να κάνουμε βαθιές αληθινές φιλίες. Πιο απαραίτητοι και από τα πλούτη ή την εξουσία, όπως έλεγε ο Αριστοτέλης, οι φίλοι είναι πηγή ζωής αλλά και διέξοδος ή καταφύγιο σε μια δύσκολη στιγμή. Πρόσφατες έρευνες απέδειξαν ότι η φιλία θεραπεύει το στρες και την κατάθλιψη, ευνοεί την ανάπτυξη των νοητικών λειτουργιών και μειώνει τα εμφράγματα. Για τα παιδιά αποτελεί βασικό στάδιο της ανάπτυξη τους και για τους ηλικιωμένους πηγή νεότητας. Ο Γκαίτε συμβούλευε να μην εξαπατούμε τους φίλους μας ακόμα κι αν εκείνοι μας εξαπάτησαν πρώτοι, ενώ ο Βίκτορ Ουγκό υποστήριζε ότι η φιλία μοιάζει με τα παλιά κιτρινισμένα βιβλία που η πάροδος του χρόνου τους προσδίδει μεγαλύτερη αξία.

Απόσπασμα άρθρου από το περιοδικό «Παράθυρο στην εκπαίδευση του παιδιού»