Τι είναι ύπνος: "Ο ύπνος είναι μια φυσιολογική περιοδική κατάσταση ηρεμίας, κατά τη διάρκεια της οποίας σημειώνεται προσωρινή μεταβολή της συνείδησης του εξωτερικού κόσμου και επακόλουθη μείωση της μυϊκής δραστηριότητας του μεταβολισμού και της ανταπόκρισης σε ερεθίσματα". Ο ύπνος είναι σημαντική αναζωογονητική διαδικασία αναγκαία για τη σωματική και πνευματική μας υγεία και για την επιβίωση μας.
Που χρειάζεται ο ύπνος: Ο ύπνος, κυρίως ο βραδινός, είναι πολύ σημαντικός για τη μνήμη μας, για τη διαδικασία της μάθησης και τη λειτουργία της σκέψης, για να έχουμε ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα και να μην είμαστε ευάλωτοι σε νοσήματα, για να ξεκουράζονται οι νευρώνες μας και να λειτουργεί βέλτιστα το νευρικό μας σύστημα, για να εκκρίνεται αυξητική ορμόνη και να αναπτυσσόμαστε σωστά, για καλύτερη κυτταρική ανάπτυξη και επιδιόρθωση, για να έχουμε καλή διάθεση και κοινωνική συμπεριφορά, για να είμαστε λειτουργικοί, για να αποβάλουμε το στρες και την ένταση, κλπ.
Οι αϋπνίες βλάπτουν την υγεία: Προκαλούν χρόνια κόπωση, μειώνουν τη συγκέντρωση και την απόδοση, χαλάνε την καλή διάθεση και μερικές φορές διαταράσουν τη μνήμη. Επίσης, επηρεάζουν και το ηθικό. Ακόμη, προκαλούν πονοκεφάλους ή πόνο στο στομάχι, μυϊκή ένταση, αναπνευστικά προβλήματα - αίσθημα πνιξίματος, ταχυπαλμίες και πόνους στο στήθος. Όσοι υποφέρουν απο αϋπνίες εκδηλώνουν σε διπλάσιο ποσοστό ασθένειες και παθαίνουν 2-3 φορές παραπάνω ατυχήματα.
Τα πιο υγιή και χαρούμενα παιδιά είναι αυτά που κοιμούνται καλά. Η ικανότητα του παιδιού να αναπτυχθεί, να μάθει, να φαντάζεται, να δημιουργεί, να κοινωνικοποιείται σχετίζεται με τον βραδινό ύπνο. Η καθημερινή αυτή δραστηριότητα, που είναι βιολογικά προγραμματισμένη να συνδέεται με την έκκριση ορμονών απαραίτητων για τη σωματική και ψυχική υγεία, είναι σημαντικό να εδραιωθεί στα παιδιά ως μία καθημερινή, αλλά πολύ σημαντική συνήθεια που έχει να τους ανταποδώσει "μια καλή ημέρα". Ενας καλός και επαρκής σε ώρες ύπνος δίνει την ευκαιρία στο σώμα να ξεκουραστεί, να αποθεραπευτεί από την ημερήσια δραστηριότητα, να επουλώσει πληγές και αρρώστιες. Ταυτόχρονα, κατά τη διάρκεια του ύπνου ο εγκέφαλος επεξεργάζεται όλες τις πληροφορίες της ημέρας, ενώ έχει τον απαραίτητο "χρόνο" να εσωτερικεύσει εμπειρίες, να αρχειοθετήσει τις μνήμες και τις αναμνήσεις της ημέρας και να διαχειριστεί τα συναισθήματα.
Αν και συχνά ο ύπνος θεωρείται δεδομένος και αυτονόητος ωστόσο παρατηρούνται και καταγράφονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας πολλά προβλήματα που έχουν επιπτώσεις και επιπλοκές στη γενικότερη υγεία του ανθρώπου. Για τα παιδιά, που δεν αρχίζουν από μικρά καλές συνήθειες ύπνου, όταν φτάνουν στην εφηβεία, οι διαταραχές και τα προβλήματα αγγίζουν παγκόσμια το 25%. Έχει καθιερωθεί "Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου" - η τρίτη Παρασκευή κάθε Μάρτη, καθώς συχνά εύκολα "παραβιάζεται" το δεδομένο του καθημερινού, καλού και επαρκή σε ώρες βραδινού ύπνου.
Οι ειδικοί λένε ότι τα παιδιά της προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας χρειάζονται 10-12 ώρες ύπνου καθημερινά, για να μπορέσει το σώμα να ξεκουραστεί και να επανέλθει από μια έντονη, δραστήρια και κουραστική ημέρα.
Από την επόμενη εβδομάδα λοιπόν θα ασχοληθούμε στο σχολείο μας με τον ΥΠΝΟ, σε ένα βραχυχρόνιο σενάριο και θα εξετάσουμε τα παρακάτω:
1. Θα χωρίσουμε την ημέρα μας σε 4 μέρη: Πρωί - Μεσημέρι -Απόγευμα - Βράδυ και θα καταγράψουμε και θα ζωγραφίσουμε τις ασχολίες μας αντίστοιχα.
2. Θα ρωτήσουμε τα παιδιά, τι νομίζουν τα παιδιά ότι τα οφελεί ο ύπνος , καταγράφοντας ιδέες προσανατολισμένες σε 3 άξονες ΞΕΚΟΥΡΑΣΗ - ΑΝΑΠΤΥΞΗ - ΕΝΕΡΓΕΙΑ
3. Θα δραματοποιήσουμε καταστάσεις παιδιών που είχαν έναν καλό ύπνο και άλλων που δεν είχαν, μιλώντας για την κόπωση, την υπερδιέγερση και την έλλειψη συγκέντρωσης.
4. Θα καταγράψουμε ατομικά σε εβδομαδιαία ερευνητική μέτρηση και καταγραφή - Η ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΑΣ, σε ειδικά διαμορφωμένα ερωτηματολόγια και με τη βοήθεια χάρτινων ρολογιών δικής μας κατασκευής, την ώρα που πηγαίνει το παιδί για ύπνο και την ώρα που ξυπνάει το πρωί. Τα συνολικά στατιστικά στοιχεία θα έρθουν στο σχολείο στο τέλος της εβδομάδας. ΘΑ ΛΑΒΕΤΕ ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΥΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ.
5. Θα ασχοληθούμε με τις καλές συνήθειες και πρακτικές - μπάνιο , πλύσιμο δοντιών, παραμύθι κ.α. πριν τον βραδινό ύπνο και τι πρέπει να αποφεύγεται - βαρύ φαγητό , υπολογιστής, τάμπλετ, κινητό, τηλεόραση κ.α.
6. Τέλος, θα ζωγραφίσουμε τα όνειρα μας, Ύπνε που μας παίρνεις, πού μας ταξιδεύεις....
Γονείς μας, θα σας κρατάμε ενήμερους καθώς ξεκινάμε πολλή δουλειά από την επόμενη εβδομάδα!!!
Εκπαιδευτικό Σενάριο από το Σύγχρονο Νηπιαγωγείο Τεύχος Μάρτιος-Απρίλιος 2014 της συναδέρφου κυρίας ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ.