Ιανουάριος

Του Γενάρη προσταγή: 

Χιόνι σκέπασε τη γη!

Σκέπασε βουνά και δάση, 

η άνοιξη να μην περάσει.

Κρύο θέλει κι άλλο κρύο, 

κρύσταλλο όλο το τοπίο.

Να παγώσουνε τα πλοία! 

Η δική μου βασιλεία,

ένα μήνα θα κρατήσει 

και κλαρί να μην ανθίσει.

Του Γενάρη προσταγή. 

Μπάλα κάτασπρη η γη.

Ρένα Καρθαίου

Γενάρης μήνα, και το κρύο έχει σφίξει για τα καλά. Στα χωριά οι καμινάδες των σπιτιών καπνίζουν, ενώ στις πόλεις οι κάτοικοι χουχουλιάζουν πλάι σε σόμπες, μιας και η ακρίβεια κρατάει τα καλοριφέρ σβηστά. Οι γιορτές των Χριστουγέννων μπορεί να τελείωσαν αλλά ο χρόνος κυλάει γρήγορα και μας φέρνει νέες γιορτές, νέα έθιμα και νέες συγκινήσεις. Είναι γνωστό ότι ο Ιανουάριος πήρε το όνομα του από τον διπρόσωπο Ιανό, θεό των Ρωμαίων. Οι Ρωμαίοι τον θεωρούσαν πατέρα του αιώνα, γι' αυτό τον ονόμαζαν και "Αιωνάριο" αντί Ιανουάριο. Στο ναό του υπήρχαν δώδεκα βωμοί - το δωδεκάβωμο - όσοι δηλαδή και οι μήνες του έτους. Ο Ιανουάριος είναι επίσης γνωστός και ως καλαντάρης από τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς και τα δώρα που αντάλασσαν στο Βυζάντιο τις πρώτες μέρες του Ιανουαρίου που ονομάζονταν Καλένδες.

Μέσα στον Ιανουάριο υπάρχουν αρκετές γιορτές. Ας τις πάρουμε με τη σειρά κι ας οργανώσουμε τις επισκέψεις σε γνωστούς, συγγενείς και φίλους:

Την 1η του μήνα η γιορτή του Αγίου Βασιλείου

Στις 6 η γιορτή των Θεοφανίων

Στις 7 του Αι-Γιάννη

Στις 17 του Αγίου Αντωνίου

Στις 18 του Αγίου Αθανασίου

Στις 25 του Αγίου Γρηγορίου

Στις 30 των τριών Ιεραρχών

Κι αν οι γιορτές του είναι αρκετούτσικες , οι παροιμίες του είναι αμέτρητες:

• Άσπρος Γενάρης, νηστικός ο μεροκαματιάρης
• Βροχερός Γενάρης, Αύγουστος νοικοκύρης.
• Γενάρη μήνα κλάδευε, φεγγάρι μην κοιτάζεις.
• Γεναριάρικο φεγγάρι, ήλιος ημέρας μοιάζει.
• Κότα, πίτα το Γενάρη, κόκορα τον Αλωνάρη.
• Όποιος θέλει να βαμβακώσει τον Γενάρη ας οργώσει.
• Σ' όσους μήνες έχουν "ρ", μπάνιο με ζεστό νερό.
• Τ' Αυγούστου και του Γεναριού τα δυο χρυσά φεγγάρια.
• Το Γενάρη το φεγγάρι λάμπει σαν μαργαριτάρι.
• Του Γενάρη η καλοκαιριά όλα τα δέντρα τα γελά.
• Χαρά τα Φώτα τα στεγνά και τη Λαμπρή βρεγμένη.
• Χιόνι πέφτει το Γενάρη, χαρές θα "ν" τον Αλωνάρη.
• Χιόνισ' έβρεξ' ο Γενάρης, όλοι οιο μύλοι μας θ' αλέσουν.

Απόσπασμα άρθρου από το Περιοδικό "Παράθυρο" τεύχος 85