4 εποχές (αρχή)

Αρχίσαμε να ασχολούμαστε με τις 4 εποχές παίρνοντας ιδέες από το βιβλίο "Ένα δέντρο για τις 4 εποχές του χρόνου" της Κατερίνας Ανωγιαννάκη.

Στο βιβλίο αυτό, ανάμεσα σε άλλους, για κάθε εποχή, προτείνονται οι παρακάτω πίνακες προς επεξεργασία:

1. Χειμωνιάτικο τοπίο - Βίνσεντ Βαν Γκογκ

2. Η Μηλιά - Γκούσταφ Κλιμτ

3. Το δέντρο με τους χάρτες - Σαλβαντόρ Νταλί

4. Φθινοπωρινό τοπίο με τέσσερα δέντρα - Βίνσεντ Βαν Γκογκ

Μελετήσαμε λοιπόν τις τέσσερις εποχές μέσα από ζωγραφικούς πίνακες. Ρίξαμε τους πίνακες στην παρεούλα, ρωτήσαμε τι είναι (π.χ. φωτογραφίες, ζωγραφιές κ.α.) και ζητήσαμε από τα παιδιά να μας πουν "Ποια εποχή θυμίζει ο καθένας και γιατί;"

Στη συνέχεια παρουσιάσαμε και τους δημιουργούς:

Τον αγαπημένο Βαν Γκογκ, τον Κλιμτ και τον εκκεντρικό Νταλί που εντυπώθηκε αμέσως στα παιδιά λόγω του αστείου παρουσιαστικού του.

Ο κάθε πίνακας, μέσα στο βιβλίο, συνοδεύεται από μια σειρά από ερωτήσεις τις οποίες θέσαμε στα παιδιά, ανάλογα με τον πίνακα που επεξεργαζόμαστε την κάθε φορά.

Χειμωνιάτικο τοπίο - Ερωτήσεις

Ποιο χρώμα κυριαρχεί στον πίνακα;

Στον πίνακα βλέπουμε μια πόλη ή ένα δάσος;

Γιατί τα δέντρα δεν έχουν φύλλα και άνθη;

Μπορούμε να μαντέψουμε τι καιρό κάνει στο μέρος που απεικονίζεται στον πίνακα;

Στον πίνακα υπάρχει ένας δρόμος. Μπορείς να τον βρεις και να τον δείξεις;

Που οδηγεί αυτός ο δρόμος;

Στον πίνακα υπάρχει ένας άνθρωπος. Μπορείς να τον δείξεις; Είναι μόνος;

Τι ρούχα φοράει και γιατί;

Τι νομίζεις ότι κοιτάει;

Βλέπουμε ζώα στον πίνακα; Που μπορεί να πήγαν;

Γιατί ο ουρανός δεν έχει μόνο μπλε χρώμα;

Τι μας βοηθάει να μαντέψουμε ποια εποχή του χρόνου απεικονίζει ο ζωγράφος;

Η Μηλιά - Ερωτήσεις

Τι χρώμα έχουν τα λουλούδια και ποιο χρώμα επικρατεί;

Στο πίσω μέρος του πίνακα είναι ζωγραφισμένο ένα δέντρο. Μπορείς να μαντέψεις τι δέντρο είναι; Πώς το καταλαβαίνουμε;

Έχεις δει ποτέ δέντρα σαν αυτό του πίνακα; Που;

Ποια ζωάκια μπορεί να ζουν πάνω στο δέντρο;

Στο δέντρο υπάρχουν πολλά φρούτα. Το χρώμα τους μας φανερώνει το όνομα τους;

Έχεις δοκιμάσει μόνο κόκκινα μήλα ή υπάρχει κι άλλο χρώμα μήλων;

Το δέντρο με τους χάρτες - Ερωτήσεις

Τι βλέπεις σε αυτόν τον πίνακα; Υπάρχει κατι που σου φαίνεται παράξενο ή που δεν έχεις ξαναδεί;

Το δέντρο αυτό νομίζεις ότι ο ζωγράφος το είδε σε κάποιο δάσος;

Τι είναι αυτό που υπάρχει στον κορμό του δέντρου;

Η θάλασσα που βλέπεις είναι ήρεμη ή ταραγμένη; Ποια εποχή είναι ήρεμη;

Ο κορμός του δέντρου μοιάζει με βιβλίο. Μήπως βλέπεις τι δείχνει στις σελίδες του;

Το καράβι που υπάρχει στη θάλασσα μοιάζει με τα καράβια που βλέπεις το καλοκαίρι στις διακοπές σου; Έχεις ταξιδέψει ποτέ με τέτοιο καράβι;

Που πιστεύεις ότι πηγαίνει το καράβι;

Ο ουρανός που είναι ζωγραφισμένος στον πίνακα έχει ήλιο ή σύννεφα; Υπάρχουν σύννεφα το καλοκαίρι στον ουρανό;

Τι χρώμα έχει η θάλασσα στον πίνακα; Η θάλασσα που κολυμπάς όταν κάνεις διακοπές έχει πάντα το ίδιο χρώμα;

Ποια ζώα ζουν στη θάλασσα;

Τι ρούχα φοράμε το καλοκαίρι;

Φθινοπωρινό τοπίο με τέσσερα δέντρα - Ερωτήσεις

Τι νομίζεις ότι είναι αυτό που βλέπεις στον πίνακα ζωγραφικής;

Πόσα μεγάλα δέντρα υπάρχουν στον πίνακα;

Είναι όλα ίδια ή κάποιο διαφέρει;

Τι χρώμα έχουν τα φύλλα των δέντρων;

Γιατί έχουν όλα τα φύλλα το ίδιο καφέ ή κίτρινο χρώμα;

Ένα δέντρο έχει χάσει τα φύλλα του. Μπορείς να μας το δείξεις;

Τι χρώμα έχει ο ουρανός;

Σου θυμίζουν τα δέντρα του πίνακα το χρώμα που έχουν τα δέντρα που βλέπεις γύρω σου αυτή την εποχή του χρόνου;

Επεξεργαστήκαμε από τον τροχό των εποχών την κυκλική διαδοχή των εποχών του χρόνου, τα ονόματα των εποχών, ποια έρχεται πριν και μετά, τους μήνες που έχει η καθεμιά. Είπαμε κάτι χαρακτηριστικό (ένα χαρακτηριστικό γεγονός που συμβαίνει) για κάθε μήνα.

Διαβάσαμε το ποίημα του παππού του γέρο-Χρόνου.

Ο παππούς ο Γέρο - Χρόνος ,

μ' άσπρα γένια και μαλλιά,

έχει τέσσερα παιδάκια ,

όλα χαμογελαστά!

Άνοιξη, καλοκαίρι ,

φθινόπωρο, χειμώνα,

ζευγάρια όλα πήρανε

για να μην είναι μόνα!

Ακούσαμε το πολύ μελωδικό τραγούδι του Δ. Σαββόπουλου "Στου καινούργιου χρόνου την αυλή" από το Cd " Η Επιστροφή του Τεμπέλη Δράκου" και το απολαμβάναμε για μια εβδομάδα περίπου την ώρα του φαγητού.

Στου καινούργιου χρόνου την αυλή

στρώνουν τραπέζια και γιορτή

τρέχουν οι ώρες, τα λεπτά

να τα βάλουν όλα στη σειρά

Πρώτη θα `ρθει η Άνοιξη τρελή

σ’ ένα καταπράσινο χαλί

ρόδα και γιρλάντες στα μαλλιά

και το φως του Πάσχα στην καρδιά

Το Καλοκαιράκι σαν παιδί

θα `ρθει με του ναύτη τη στολή

όνειρα, ταξίδια, ζαβολιές

και παιχνίδια στις ακρογιαλιές

(λα λο λα λο λα...λαλαλαλαλα...)

Σ’ ένα συννεφάκι που γελά

θα `ρθει το Φθινόπωρο απαλά

θα σκορπάει φύλλα και βροχές

για να ξεδιψάσουν οι καρδιές

Θά `ρθει κι ο Χειμώνας ο παππούς

μέσα στους γαλάζιους τους καπνούς

μες στα χιόνια και την παγωνιά

και των Χριστουγέννων τη χαρά

Κι όλα θα πηγαίνουνε μπροστά

τίποτα δε θα τα σταματά

και θα μένουν πίσω μοναχά

κάτι παπουτσάκια τόσα δα

και θα μένουν πίσω μοναχά

πέταλα, λουλούδια και φτερά...

Τα παιδιά "έπαιξαν" με τη διαδοχή των εποχών με τις καρτέλες των ονομάτων των εποχών.

Τελειώνοντας, κάναμε το δικό μας τροχό των εποχών σε ατομική εργασία ως εξής:

Σε ένα φύλλο Α4 υπήρχε ήδη ο τροχός των εποχών, ένας κύκλος χωρισμένος σε 4 μέρη. Σε ένα δεύτερο φύλλο Α4, υπήρχαν τα ονόματα των εποχών, 4 εικόνες που έδειχναν από μία εποχή και οι αριθμό 1,2,3,4.

Η εργασία περιλάμβανε 3 βήματα: Πρώτα ζωγραφίζω την εικόνα κάθε εποχής και την τοποθετώ στον κύκλο τις εποχές με τη σωστή διαδοχή, αρχίζοντας από όποια θέλω. Δεύτερο, "διαβάζω" από τον τροχό των εποχών στο ταμπλό μας τα ονόματα των εποχών και αντιστοιχίζω όνομα εποχής με την εικόνα της εποχής. Τέλος τοποθετώ και τους αριθμούς από το 1-4.